اهداف/ پيامد ها درس اول علوم اول ابتدایی زنگ علوم
در پايان اين درس انتظار می رود دانش آموزان بتوانند:
سطح ١ در برخورد با پديده های آشنا در محيط اطراف پرسش های مرتبطی را مطرح کنند اما به دنبال پاسخ پرسش ها نباشند.
جزوه کاربرگ تصویری علوم اول ابتدایی
مشاهدهسطح ٢ در برخورد با پديده های آشنا و ناآشنای محيط اطراف خود پرسش های مرتبطی را مطرح کرده
و در پاسخ به آنها جواب های احتمالی در قالب: شايد / فکر می کنم و… ارائه دهند.
سطح ٣ در برخورد با پديده های آشنا و ناآشنای محيط اطراف خود پرسش هايی را مطرح کرده و برای يافتن پاسخ فعاليت های مرتبطی را پيشنهاد دهد.
نکات و فعاليت های پيشنهادی درس اول علوم اول ابتدایی زنگ علوم
اين درس زنگ علوم چهار فعاليت دارد. فعاليت اول و دوم به صورت يک کار دو مرحله ای و مرتبط به هم هستند.
تصاوير کتاب درسی دانش آموز راهنمای عمل هستند.
انجام فعاليت ها نيازمند فضای مناسب در حياط مدرسه و يا جای دسترس ديگری هستند.
نکاتی که به نظر می رسد توجه به آنها برای انجام مناسب فعاليت ها توصيه می شود به آن توجه شود به شرح زير است:
۱.تشکيل گروه های دو نفره است با توجه به اين که بيشتر دانش آموزان در اين زمان اول سال تحصيلی هنوز با هم زياد آشنا نشده اند
بايد تدابير لازم برای جلب نظر همکاری دانش آموزان با هم اتخاذ شود.
۲.نبايد توجه دانش آموزان به مسأله ی رابطه ی آفتاب و سايه و… جلب شود.
اين نکته کاری است که طبيعت کنجکاوی دانش آموزان حتماً انجام خواهد داد.
۳.نبايد مانع گفت و گوهای ضمن کار دانش آموزان شد، صحبت های آنها حتماً درباره ی چگونگی انجام اين کار و يا حاشيه های مرتبط با آن است.
۴.نبايد درباره ی نتيجه ی بازی سخنی به زبان آورد ولو اين که تعدادی از دانش آموزان آن را دريافته و عنوان کنند.
اين سخن اصلاً به معنای ممانعت از گفت و گوها، فرضيه سازی ها و پيش بينی های دانش آموزان نيست.
فعالیت بازی با سایه ها درس اول علوم اول ابتدایی زنگ علوم
دانش آموزان را گروه بندی کنيد، يک قطعه گچ در اختيار هر گروه بگذاريد
و با قول و قرار دوستی و نظم آنها را به محلی که برای اجرای برنامه در نظر گرفته ايد ببريد.و بعد بپرسيد:
به نظر شما بازی را چگونه انجام خواهيم داد؟ بگوييد که بازی امروز اسمش هست!« بازی با سايه ها »
به احتمال زياد تعدادی از آنها با توجه به نشانه های موجود در فرايند کار موضوع را تا آخر دريافته اند.
به هر حال فرصت دهيد تا آنها پيش بينی های خود را بگويند.
سپس از گروه ها بخواهيد که يک نفرشان پشت به آفتاب بدون حرکت بايستد و ديگری با گچ دور سايه ی او خط بکشد.
اگر احساس کرديد که دانش آموزان برای انجام کار به ديدن يک نمونه احتياج دارند.
دو نفر را انتخاب کنيد که در محل مناسب [در معرض ديد دانش آموزان] اين کار را انجام دهند.
فرصت دهيد تا گروه ها شبيه اين کار را با دقت برای خود انجام دهند.و در پايان بگوييد که «سايه ها همين جا باشند و ما
می رويم و يک ساعت بعد می آييم»قبل از ترک محل از آنها بپرسيد که
«وقتی برگشتيم چگونه می توانيد جای سايه ی خود را پيدا کنيد؟
سعی کنيد راه حل را از خود آنها بگيريد و سپس از هر گروه بخواهيد که در کنار سايه ی خود علامت بگذارد تا برويم و يک
ساعت بعد بياييم.توجه! پس از گفتن اين نکته از دانش آموزان بپرسيد که:
« به نظر شما اگر يک ساعت بعد، بياييم چه خواهيم ديد؟ »
پس از شنيدن جواب ها [پيش بينی ها] صحنه را ترک کنيد و يک ساعت بعد بياييد.
يک ساعت بعد:
دوباره به آن جا برگرديد. بديهی است که دانش آموزان پس از انجام فعاليت ساعت قبل فکرشان درگير مسأله ی« سايه » و احتمالاً « نور »بوده است.
شايد بيشتر دانش آموزان قبل از ورود به صحنه ی بازی و ديدن تصاوير پيش بينی هايی دربار هی تصوير سايه ها داشته اند،
لذا می توان گفت که آنها به محض ورود به صحنه و مشاهده ی تصاوير سايه ها در پی ارزيابی از پيش بينی های خود درباره ی شکل و اندازه ی سايه ها خواهند بود.
دانش آموزان در اين بخش از فعاليت نيازمند فرصت کافی برای مشاهده مقايسه و ارزيابی از پيش بينی های خود
و گفت و گو با همديگر درباره ی فرضيه هايی که در ذهن آنها در پاسخ به پرسش های ايجاد شده شکل گرفته اندخواهند
بود.
آموزگاران اوليا نبايد روی دانش اندوزی تمرکز کرده و آنها را از خودآموزی و دانش آموزی باز دارند.
آنها از همين راه ها [مشاهده، مقايسه، پيش بينی، فرضيه سازی] برای پاسخ گويی به پرسش هايی که در ذهن ساخته
مطرح شده شخصاً به دانش دست می يابند
، زيرا که صفحه واقعی کتاب درسی پيش چشمان آنها و جلو پايشان باز است!؟
فرصت دهيد تا آن را بخوانند. در کنار آنها…باشند تا احساس تنهايی نکنند.
هشدار!: نه خودتان و نه دانش آموزان هرگز مستقيماً به خورشيد نگاه نکنيد بهترين راه جلب توجه دانش آموزان به اين
نکته رفتار و عمل خود شما در برابر خورشيد است!
نکات بازی با سایه ها
نکته ۱: اگر در پايان بازی دانش آموزان سؤال هايی درباره ی چگونگی تشکيل سايه و… داشتند يکی از راه های مناسب آن است
که آنها را به انجام فعاليت در خارج از مدرسه (همراه پدر و مادر) تشويق و راهنمايی کنيد، شايد خودشان به جواب هايی دستيابند.
نکته ۲: ممکن است بچه ها در مشاهده ی تغيير طول سايه درباره ی تغيير جهت سايه نيز چيزهايی متوجه شوند، شما
ضمن استقبال از دقت خوب آنها در مشاهده اصلاً دربار ه ی چگونگی و چرايی اين پديده ها بحث نکنيد.
فعالیت گوجه فرنگی درس اول علوم اول ابتدایی زنگ علوم
در اين فعاليت می خواهيم توجه دانش آموزان به اين نکته جلب شود که
(در آن چه که هر روز با آن سروکار داريم و بی توجه از کنارش می گذريم و حتی می خوريمش!
اگر کنجکاوی کرده و با دقت نگاهش کنيم دنيايی از شگفتی ها است)
شروع کنيد: يک گوجه برداريد، نشان دهيد و بپرسيد کی گوجه فرنگی خورده؟
احتمالاً همگی جواب خواهند داد، من بعدبپرسيد داخل آن چه خبره؟ چی هست؟ چه شکلی است؟
بعد از شنيدن جواب ها گوجه ها را يکی يکی برداريد برش طولی دهيد
داخل آنها را خودتان با دقت مشاهده کنيد [رفتار شما در مشاهده مهم و الگو است]
و بعد يکی ديگر را برداريد برش دهيد (عرضی) با دقتمشاهده کنيد. دو نيمه را مقايسه کنيد و…
پس از اين که هر دو نيم هی گوجه (برش طولی و عرضی) در اختيار همه قرار گرفت.
آنها را پس از مشاهده و مقايسه نوش جان
توجه! اگر در محل کار شما تهیه ی گوجه فرنگی مشکل باشد می توانید از هر میوه ی مناسب دیگری استفاده کنید.
کافی است که به هدف درس وفادار باشید
.بعد از این بازی علمی انتظار می رود که دانش آموزان به میوه ها و سایر اشیاء و وسایلی که روزانه از آنها استفاده می
کنند نگاهی پرسشگر داشته و پیگیر پرسش هایشان شوند.
فعالیت انداختن اجسام در آب درس اول علوم اول ابتدایی زنگ علوم
هدف بازی تحریک کنجکاوی کودکان نسبت به برخی پدیده ها و اتفاقاتی که هر روز در اطراف آنها و شاید به دست خودشان رخ می دهدو آنها به آسانی از کنار آنها می گذرند.
وسایل لازم برای اجرای فعالیت همان طور که از تصویر کتاب درسی پیدا است:
یک تشت آب که حدوداً تا نیمه پرباشد و اشیاء و وسایلی دم دست روزمره بچه ها که برخی در آب فرو می روند و برخی شناورمی مانند، مانند …
موقعیت بازی ترتیبی دهید که تشت آب در جایی قرار گیرد که همه بتوانند داخل آن را خوب مشاهده کنند.
اگر در کلاس چنین فضایی نبود حتماً بازی را در حیاط یا جای مناسب دیگر انجام دهید.
شروع بازی:
بگویید که: بازی امروز شنا در استخر حوض است!
دو تا از وسایل بازی را بردارید که یکی در آب فرو می رود و دیگری نه
خوب نشان دهید و بپرسید(اگر این… را در آب رها بيندازيم چه خواهد شد؟)
[ته آب می رود/ روی آب می ماند/ غرق می شود/ شناور می ماند و …]
پس از گوش کردن به نظرات و پيش بينی های آنها شيئی مورد نظر را در اختيار يکی از دانش آموزان قرار دهيد تا اين کار را انجام دهد.
حوصله کنيد تا آنها مشاهده کنند. گفت و گو کنند و شما هيچ! فقط ناظری مهربان و شادمان!
به همين روال بازی را با شيئی دوم و دانش آموز ديگر ادامه دهيد …تمام!
هيچ گونه جمع بندی يا نتيجه گيری يا توصيه يا … نداشته باشيد.
درس اول تمام شد اگر می خواهيد از محصول کار خود يادگيری دانش آموزان باخبر شويد،
فرصت مشاهده ی صحنه ای جالب و سؤال برانگيز و مناسب فکر و توان ذهنی دانش آموزان را فراهم کنيد
تا معلوم شود که تا چه اندازه نسبت به (دربرخورد با پديده های آشنا و ناآشنای محيط اطراف کنجکاوی کرده و پرسش
هايی را طرح می کند و خودشان نيز در پاسخ به آنها جواب هايی احتمالی ارائه می دهند)
