در آموزش قرآن پایه اول چه گذشته است؟
دانش آموزان در پایه اول ابتدایی با قرائت زیبا و جمع خوانی هفت سوره کوتاه قرآن کریم و اشعاری درباره مضمون این سوره ها،
با مفهوم و کاربرد حدود ده پیام ساده قرآنی، چند داستان کوتاه از قرآن کریم یا درباره قرآن و برخی فعالیت های متنوع و جذاب یادگیری قرآن کریم آشنا شده اند
و نیز آموخته اند که برخی کلمات و عبارات ساده قرآنی را به صورت آرام و شمرده و یا حداقل بخش بخش بخوانند.
اهداف آموزش قرآن دوم ابتدایی
۱ به شنیدن قرائت زیبای سور ههای کتاب علاقه نشان می دهد.
۲ دوست دارد کتاب قرآن خود را پاکیزه نگه دارد و به آن احترام بگذارد.
۳ با بعضی از آداب خواندن قرآن مانند پاکی و پاکیزگی آشنا می شود.
۴ برخی از نشان هها و نمادهای رسم الخط قرآن را م یشناسد.
۵ عبارات قرآنی هر درس را به صورت ساده و شمرده می خواند.
۶ سوره های کتاب را از طریق نوار و نشان دادن خط کتاب ساده یا آهنگین می خواند.
۷ با مفاهیم سادهٔ برخی از پیام های قرآنی کتاب آشنا می شود.
۸ م یتواند مفهوم پیام های قرآنی کتاب را به زبان کودکانه بیان کند.
۹ سور ههای حمد، توحید، ناس و عصر را از حفظ می خواند.
۱۰ با داستا نهای قرآنی کتاب آشنا می شود.
۱۱ معنای برخی از کلمات سادهٔ پیا مهای قرآنی کتاب را می داند.
ساختار و محتوای کلی کتاب آموزش قرآن دوم ابتدایی
هر درس از قسمت های زیر تشکیل شده است.
کتاب آموزش قرآن در این پایه دارای ۱۴ درس و سه«یادآوری» است.
۱ یکی از سور ههای کوتاه جزء سی ام
۲ کلمات و عبارات قرآنی
۳ پیام یا یک داستان قرآنی
۴ انس با قرآن در خانه
۵ قرآن در تابستان
۱.سوره های کوتاه
تعریف: سوره های حمد، ناس، فلق، توحید، نصر، کوثر، عصر، فیل، ماعون، کافرون، انشراح، قدر و تین به ترتیب در دروس دوم تا چهاردهم کتاب آمده است.
اهداف
۱ آشنایی اولیه با تعدادی از سوره های کوتاه
۲ کسب توانایی روخوانی آیات سوره ها
۳ علاقه به شنیدن و خواندن زیبا و آهنگین سوره های کوتاه قرآن
۴ توانایی خواندن نمادهای خاص خط قرآن به کار رفته در هر یک از سوره ها
۵ تقویت علاقه به یادگیری و خواندن روزانهٔ قرآن کریم
روش کلی تدریس قرآن دوم ابتدایی
۱ قراردادن لوحۀ سوره مقابل دید دانش آموزان
۲ آموزش روخوانی آیات سوره، با اشارهٔ معلم به بخش های کلمات و عبارات و خواندن دست هجمعی دانش آموزان به صورت بخش بخش از روی لوحه
تذکر: اشارهٔ صحیح معلم به بخش های کلمات و خواندن بخش بخش دانش آموزان، مه مترین گام در آموزش روخوانی است.
۳ آموزش قاعده (نماد جدید خط قرآن) ؛ معلم می تواند نماد جدید را قبل از آموزش روخوانی سوره یا هنگامی کهبه همان نماد می رسد، تدریس کند.
۴ اشارۀ معلم به بخش های کلمات از روی لوحه و خواندن دانش آموزان داوطلب به صورت انفرادی
۵ پخش قرائت زیبا و آهنگین سوره؛ هنگام پخش قرائت، معلم از دانش آموزان می خواهد که کتاب خود را باز کنند
هنگام شنیدن آیات از روی کتاب خط ببرند.
هر آیه یا سطر سه بار پخش می شود؛ دانش آموزان بار اول خوب به آیه گوش می دهند، بار دوم با آرامی همراه آن زمزمه می کنند و بار سوم همراه آن بلند می خوانند.
معلم قبل از پخش قرائت، روش صحیح انجام این فعالیت و چگونگی مشارکت دانش آموزان را برای آنها توضیح می دهد؛
سپس قرائت سوره را پخش کرده و بر روند کار و مشارکت صحیح و فعال دانش آموزان نظارت می کند.
همچنین در صورت نیاز، به دانش آموزان تذکر می دهد.
تذکر: چنانچه دانش آموزانی، در مراحل آموزش قرائت سوره، صحیح خواندن کلمات و… دقت و مشارکت نداشته باشند،
۶ خواندن انفرادی برای کلاس؛ پس از تمرین قرائت سوره، معلم از دانش آموزان می خواهد
که به صورت انفرادی هر کدامیک آیه یا یک سطر از سوره را از روی کتاب خود بخواند.
تذکر مهم: همیشه آموزش روخوانی سوره و تمرین روخوانی، قبل از پخش قرائت و تمرین زیباخوانی انجام می شود
۲.کلمات و عبارات قرآنی
تعریف: تعدادی از کلمات یا عبارات قرآن کریم که در آنها، نماد جدید خط قرآن به کار رفته و همچنین در برخی از دروس،
تعدادی از عبارات زیبای قرآن که از نظر معنا و مفهوم با پیام قرآنی درس ارتباط دارد، در درس مربوط آمده است.
اهداف
۱ تقویت توانایی روخوانی عبارات و آیات قرآن کریم
۲ آشنایی با نمادهای جدید خط قرآن
۳ تقویت توانایی خواندن صحیح نمادهای جدید خط قرآن
روش کلی تدریس
۱ در صورتی که عبارات قرآنی دارای لوحه است، لوحهٔ مربوط مقابل دید دانش آموزان قرار می گیرد.
۲ آموزش روخوانی عبارات با اشارهٔ معلم به بخش های کلمات، و خواندن دسته جمعی دان شآموزان به صورت بخش بخش از روی لوحه
۳ یادآوری و تأکید بیشتر نسبت به صحیح خواندن نماد جدید که در عبارات به کار رفته است و در صورت نیاز تکرار آموزش و تمرین آن
۴ اشارهٔ معلم به بخش های کلمات از روی لوحه و خواندن دانش آموزان داوطلب به صورت انفرادی
۵ باز کردن کتاب درسی و خواندن همان عبارات توسط دانش آموزان به صورت انفرادی از روی کتاب
دو تذکر
اول: در این مرحله، خواندن عبارات توسط دانش آموزان به صورت آرام و شمرده یا بخش بخش، خوب و قابل قبول است
وهر دانش آموز با توجه به استعداد و توان فردی خود مورد تشویق قرار می گیرد.
دوم: ممکن است در این تمرین، برخی از عباراتی که در کتاب آمده است، به علت محدودیت حجم لوحه، در لوحه نیامده باشد.
۶ در صورتی که عبارات قرآنی دارای لوحه نباشد، معلم از دانش آموزان می خواهد هر کدام یک سطر از آن عبارات را از روی کتاب برای کلاس به صورت انفرادی بخوانند.
۳.پیام قرآنی
تعریف: پیام قرآنی، آیه یا عبارت کوتاه و زیبایی از قرآن کریم است که دارای پیامی والا، ارزشمند و متناسب با کودکان دربارهٔ موضوعات اعتقادی، اخلاقی، تربیتی، اجتماعی و … است.
اهداف
۱ آشنایی با معنا، مفاهیم و مصادیق پیام های قرآنی کتاب
۲ آشنایی با برخی از معارف و آموز ههای ارزشمند قرآن کریم
۳ تقویت قدرت تعقل و تفکر از راه تدبر در معنا و مفهوم پیام های قرآنی
۴ علاقه به بهر هگیری و استفاده از آموز ههای قرآن کریم در زندگی
۵ علاق ه به حفظ پیام های قرآنی
روش کلی تدریس
۱ خواندن عبارت پیام قرآنی و ترجمهٔ آن توسط چند دانش آموز
۲ بیان معنای برخی از کلمات آشنای به کار رفته در پیام و پرسش از بعضی از کلمات هم خانواده آنها که در فارسی به کار می رود.
۳ تفکر و اندیشه دربارهٔ مفاهیم و مصادیق پیام توسط دان شآموزان با استفاده از معنا و تصاویر مربوط به پیام
۴ گفت وگوی دان شآموزان دربارهٔ پیام با دوستان هم گروه خود
۵ بیان نظر گروه ها برای کلاس توسط یکی از اعضای گروه
۶ تکمیل و تصحیح نظر دان شآموزان توسط معلم و هدایت نظرات ایشان به سوی مطالبی که از این پیام مورد نظر است.
چند تذکر
۱ معلم باید بیشتر وقت فعالیت مربوط به پیام قرآنی را در اختیار گفت وگوی دانش آموزان در گروه های خود و ارائه نظرشان به کلاس اختصاص دهد
۲ تشویق دانش آموزان به حفظ پیام ها و ترجمهٔ آنها بدون اجبار و تحمیل و به دور از فضای رقابت های ناسالم، خوب و مفیداست.
۴.داستان قرآنی کتاب قرآن دوم ابتدایی
تعریف: بیان برخی از داستان های قرآن کریم یا بعضی از مطالب مربوط به آموزه های قرآنی در قالب داستان که مناسبدانش آموزان است.
اهداف
۱ آشنایی با برخی از معارف و آموز ههای قرآن کریم در قالب داستان
۲ زمین هسازی برای تقویت ایمان کودکان به خدای مهربان
۳ آشنایی با پیامبران و اولیای بزرگ الهی و تقویت علاقه و ایمان به ایشان
۴ تقویت و پرورش قدرت تعقل، تفکر، تخیل و بیان مطالب
۵ تقویت انگیزه و علاقه به یادگیری قرآن کریم از راه ایجاد فضاهای جذاب و متنوع ارائهٔ آموزه های قرآنی
روش تدریس
۱ بیان داستان به یکی از شیوه های قص هگویی به زبان ساده و به اختصار و با استفاده از تصاویر مربوط در کتاب دانش آموزان
۲ خواندن متن داستان توسط دانش آموزان در کلاس، هر دانش آموز یکی دو سطر از داستان را از روی کتاب برای کلاس
می خواند.
۵.اُنس با قرآن در خانه کتاب قرآن دوم ابتدایی
تعریف: فعالیت و تکلیف دانش آموزان در درس قرآن با عنوان«انس با قرآن در خانه»بیان شده است.
اهداف
۱ تمرین و ارتقای مهارت نسبت به آموخته های درس قرآن
۲ درونی کردن سنت نیکوی خواندن روزانهٔ قرآن کریم به ویژه در خانه
۳ تقویت علاقه و انگیزه به یادگیری و ارتباط مستمر با قرآن کریم
۴ مشارکت والدین در فرایند یادگیری قرآن و تقویت زمینهٔ دستیابی به تربیت قرآنی در خانواده
روش کلی تدریس: در این روش با هدایت خانواده و خود یادگیری دانش آموز صورت می گیرد.
