اهداف درس شانزدهم فارسی پنجم ابتدایی وقتی بوعلی کودک بود
١ آشنایی با دانشمند بزرگ ایرانی، ابوعلی سینا
٢ تقویت روحیهٔ پرسشگری در دانش آموزان
٣ پرورش قوّهٔ خرد ورزی و علم جویی در دانش آموزان
٤ تقویت مهارت خوب دیدن
٥ آشنایی با لحن مناسب در خوانش متن
٦ تقویت درک متن با تثبیت آموزه های قبلی
٧ آشنایی با نگارش موضوع های تحقیقی
فعالیت های درس شانزدهم فارسی پنجم ابتدایی وقتی بوعلی کودک بود
خواندن با لحن
در دروس گذشته، لحن خواندن کلمه و جمله، آموزش داده شد.
در این درس،لحن خواندن متن، مورد نظر است. لحن متن شنیداری این فعّالیت، روایی است؛
قبلاً درمورد لحن متون روایی مطالب لازم ارائه شد.
در این متن توجّه کنید که دانش آموز هم لحن کلمه را رعایت کند، هم لحن انواع جمله را و هم لحن متن روایی را در نظر بگیرد.
در مورد مرور آموخته ها هم پیش از این توضیحات لازم، نگاشته شده است؛ درصورت نیاز به درس های قبل، بنگرید.
بخوان وحفظ کن
یکی از گونه های ساختاری شعر فارسی«مناظره» است. مکالمه و گفت و گویی دو سویه که هر طرف می کوشد، با استدلال حرف خود را به اثبات برساند و بر دیگریچیره شود.
کاربرد شیوهٔ مناظره در ادبیات ایران سابقهٔ طولانی دارد.
«درخت آسوریک »منظومه ای است میان بُز و نخل که به زبان پارتی اشکانی سروده شده است.
در سدهٔ چهارمو پنجم قمری، منوچهری دامغانی و در روزگار معاصر، پروین اعتصامی در بهره گیری ازاین ساختار، آوازه ای دارند.
مناظره درقالب های شعری گوناگون آمده است.
در شعر بخوان و حفظ کن این درس هم محمّد تقی بهار گفت و گوی شعری را میان دو شخصیت یعنی چشمه و سنگ، نمایش داده است.
در دوبیت پایانی، در حقیقت شاعر نتیجه گیری م یکند و به گونه ای خودش به جای خواننده درون مایه و پیام مناظره را ارائه می نماید.
فعّالیت نوشتاری:درس شانزدهم فارسی پنجم ابتدایی وقتی بوعلی کودک بود
نگارش تحقیقی
تحقیق در لغت به معنی وارسی کردن، کشف حقیقت و جست وجو است.
بنابراین هر پژوهش علمی یا تحقیقی مستلزم حقیقت پژوهی، داشتن روش کار، استفاده از فکر و اندیشه و سرانجام حرکت و جست وجو است.
هر تحقیق شامل چند مرحلهٔ اصلی شامل انتخاب موضوع، شناسایی منابع و مآخذ، یادداشت برداری و گردآوری اطّلاعات و تهیهٔ گزارش تحقیق می باشد.
موضوع تحقیق
بیان مسئله
روش های جمع آوری اطّلاعات
طبقه بندى، تجزیه و تحلیل و تفسیر داده ها (فرضیه سازی، آزمون، ….)
تدوین گزارش و اشاعهٔ یافته ها
هر یک از این گام ها به شرح و گزارش نیاز دارد؛
امّا با توجّه به سطح دانش آموزاندوره ابتدایی و میزان توانایی آنان در نوشتن و فهم موضوع تحقیق، اصلا نباید فضای کلاس را به سمت این مباحث کشاند.
هدف ما در این تمرین نگارشی، این است که دانش آموزان را با الفبای مطالعه و تحقیق آشنا سازیم
و به آنها بیاموزیم که به کمک مطالعهٔ منابع و تحقیق کردن هم می توان نوشت.
بنابراین در حدّ توانایی دانش آموزان و خیلی ساده، باید از این تمرین، تنها فرصتی برای دست ورزی بچّه ها در نوشتن فراهم کرد.
درسنامه درس وقتی بوعلی ، کودک بود پایه پنجم
دانش زبانی درس وقتی بوعلی ، کودک بود پایه پنجم
دردرس های قبل یادگرفتیم که گوش دادن با شنیدن تفاوت دارد و خوب گوش دادن یک مهارت است
که با تمرین زیاد این مهارت را کسب می کنیم . در این درس یاد می گیریم دیدن و نگاه کردن نیز باهم فرق دارد
زیرا دیدن امری است غیرِ ارادی ولی نگاه کردن امری است که ما به صورتِ ارادی و با دقت انجام می دهیم
وقتی ما چشمانمان را باز می کنیم همه چیز را غیرِ ارادی می بینیم
ولی وقتی می خواهیم کتاب یا لباس بخریم با دقت به آن نگاه می کنیم .
با خوب و دقیق دیدنِ یک پدیده شناختِ ما در مورد ما درمورد آن دقیق تر و کامل زیرا خوب دیدن ،
دقت در پدیده های جهان هستی است ضرب المثلِ « شنیدن کی بُود مانند دیدن تر می شود »
بیانگرِ اهمیتِ خوب دیدن در فرهنگِ ما ایرانی ها است . به طور کلی پرسشگری حاصلِ خوب دیدن و خوب شنیدن است .
دانشمندان و نویسندگانِ موفق ، کسانی بوده اند که از کنارِ پدیده ها بی تفاوت نگذشته اند .
مثال: وقتی که شما از پنجره به بیرون نگاه می کنید نگاه شما چندان دقیق نیست اما وقتی که در آزمایشگاهِ
علوم به یک آزمایش نگاه می کنید سعی می کنید آزمایش را به دقت مشاهده کنید
بیشتر بدانیم درس وقتی بوعلی ، کودک بود پایه پنجم
حروفِ ربط دو دسته هستند :
۱- بعضی از حروفِ ربط بینِ دوجمله می آیند و دو جمله را به هم پیوند می دهند مانند ( و / اما / ولی / ولیکن / پس / سپس و … ) می باشد .
مثال : بچه ها تلاش می کردند ( اما / ولیکن / ولی ) امیدوار نبودند .
پلنگ دو رنگ است ( یا ) خود پری است .
۲ – بعضی از حروفِ ربط ممکن است ابتدای جمله داخلِ یک جمله پایین دو جمله بیایند و جمله ای را به جمله دیگر وابسته کند مانند : اگر / تا / چون / که / زیرا و …
مثال : تا به پدیده ها خوب نگاه نکنید آنها را نمی شناسید .
اگر طبیبِ ماهری شدی ، علت آن را خواهی دانست .
تحقیق درس وقتی بوعلی ، کودک بود پایه پنجم
به معنی جستجو برای کسبِ آگاهی های جدید و حقیقی با روشِ علمی است .
تحقیق تلاشی است که انسان برای پی بردن به یک حقیقت و کشف یک ناشناخته و با یافتن یک سوال انجام می دهد .
مراحل تحقیق عبارتند از
۱ – انتخاب موضوع :
بهتر است موضوع ، مورد علاقه ی فردِ محقق باشد تا انگیزه ی کافی برای تحقیق داشته باشند .
۲ – گرد آوری اطلاعات :
یکی از روش های گرد آوری اطلاعات ، مطالعه و استفاده از منابع ) کتاب ، اینترنت و ..( تمامِ منابع اطلاعاتی که در علوم پایه سوم خوانده اید است .
۳ -یادداشت برداری : یادداشت برداری و خلاصه نویسیِ کلمات مهم و اصلی متنِ مورد مطالعه یکی از گام های موثر و ارزنده است .
۴ – مرتب کردنِ یادداشت ها :
پس از تکمیل یادداشت برداری ، آنها را طبقه بندی و مرتب کنیم تا بتوانیم از آن ها درست و مناسب در نوشته ی خود استفاده کنیم .
۵ – معرفی دقیق منابع در پایانِ کار :
در پایان کار منابعِ مورد استفاده ( نام نویسنده ، عنوان کتاب ، ناشر ، تاریخ انتشار و … ) باید ذکر شود .
بیشتر بدانیم درس وقتی بوعلی ، کودک بود پایه پنجم
شاعرِ ادیب ، روزنامه نگار ، نویسنده و سیاستمدارِ معاصرِ ایرانی محمد تقی بهار ( ملک الشعرای بهار)
در سال ۱۲۶۵ شمسی در مشهد مقدس به دنیا آمد .
او شش دوره نماینده ی مجلس و سال ها استادِ ادبیاتِ دانش سرای عالی بود . آثار منثور و منظوم او متنوع است .
مهم ترین اثرِ بهار ، دیوانِ اشعار اوست . سبک شناسی ، تصحیحِ تاریخ بلعمی ، تصحیح جوامع الحکایاتِ عوفی از آثار وی می باشد .
تمرین درس وقتی بوعلی ، کودک بود پایه پنجم
۱ – عبارتِ شنیدن کی بُود مانند دیدن با کدام مواردِ زیر هم مفهوم است ؟
الف- شنیدن و دیدن ارزشمند هستند .
ب- شنیدن مهم تر از دیدن است .
ج- دو گوش داریم پس باید بهتر بشنویم .
د- دیدن اطلاعاتِ بیشتری نسبت به شنیدن به ما می دهد.
۲ – در درس ۱۶ هرچه می توانی عبارتِ کنایی پیدا کن و معنی آن ها را بنویس ؟
۳ – در شعرِ چشمه و سنگ کلمات مخفف و کلمات متضاد را پیدا کن و بنویس ؟
۴- در درس ۱۶ سه جمله پیدا کن ، که حرف ربط در اول جمله بین دو جمله به کار رفته باشد ، اما دو جمله را به هم پیوند داده باشند
اون چیزی که میخواستم نداشت ولی خوب بود.