آموزش علوم دوم ابتدایی درس به درس

۱.درس علوم دوم ابتدایی

علوم تجربی یکی از یازده حوزه ی یادگیری در برنامه ی درسی ملّی است.
براساس جهت گیری های این برنامه، علوم تجربی کوشش انسان برای درک واقعیت های خلقت و کشف فعل خداوند تعریف شده است.
در همین راستا، شناخت و استفاده ی مسئولانه از طبیعت به مثابه بخشی از خلقت الهی با هدف تکریم، آبادانی و آموختن از آن برای ایفای نقش سازنده در ارتقای سطح زندگی فردی، خانوادگی، ملّی و جهانی از ضرورت های علوم تجربی قلمداد می شود.
به همین دلیل می بایست همه جانبه نگری، رویکرد تلفیقی، تفکّر، آگاهی، توانایی، ایجاد ارتباط بین آموزه های علمی و زندگی واقعی به عبارتی کسب علم مفید، سودمند و هدفدار که بتواند انسان هایی مسئولیت پذیر، متفکّر و خلّق پرورش دهد، در سازماندهی محتوا و آموزش مورد توجّه قرار گیرد.

جهت حرکت در راستای تحقق این اهداف و همسوسازی این حوزه با برنامه ی درسی ملّی، توجّه شما را به نکات زیر جلب می کنیم:

درس علوم دوم ابتدایی ، درسی است که به آسانی می تواند بین چهار عرصه یعنی
خود، خلق، خلقت و خالق متعال ارتباطی منسجم، منطقی و معنادار به وجود آورد.
کلاس علوم، فضایی است شاد و پرجنب و جوش که مشاهده، تجربه، آزمایش، گفت و گو، تفکّر، اظهارنظر و همکاری گروهی در آن جریان دارد.
نباید آن را به محلّی برای ساکت نشستن و شنیدن تبدیل کرد.
کتاب علوم، منبعی است برای معرفی فعّالیت های یادگیری و آنچه در عمل باید انجام شود.
نباید آن را به منبعی برای تصویرخوانی تبدیل کرد.
پيش از تدريس هر درس، هميشه به منابع يادگيرى همچون  رسانه هاى آموزشى  مانند فيلم و نرم افزار مراجعه نماييد.
يادگيرى از همكاران نيز يك منبع يادگيرى مفيد به شمار مى آيد.
هر درس علوم، پيرامون يك زمينه ى يادگيرى شكل مى گيرد و فرصتى را فراهم مى كند كه دانش آموزان« شايستگى ياد گرفتن » را كسب كنند.
اين فرصت هاى يادگيرى را به پرسش و پاسخ هاى حافظه مدار تبديل نكنيد.

جزوه سوالات درس به درس با پاسخ علوم دوم ابتدایی

مشاهده

به هدف هاى اصلى هر درس توجّه داشته باشيد.

كارى كنيد كه دانش آموزان در موقعيت يادگيرى مناسب قرار بگيرند
و به توانمندى ها و شايستگى هايى كه در كتاب راهنماى معلّم ذكر شده، دست يابند.
در تدريس علوم دوم ابتدایی، به همراه كتاب درسى، تا حدّ امكان از مواد آموزشى ديگر مانند فيلم، نرم افزار آموزشى و كتاب كار بهره بگيريد.
اگر نمايش فيلم هاى علوم در كلاس امكان پذير نيست، در فضاى ديگرى از مدرسه اين امكان را به وجود آوريد
كه بچّه ها بتوانندفيلم هاى تهيّه شده براى هر درس را ببينند و به عنوان يك منبع يادگيرى درباره ى آن با هم گفت وگو كنند و از آن بياموزند.
در فعّاليت هاى علوم، سه نوع كار را بگنجانيد:
فعّاليت فردى، فعّاليت گروهى و فعّاليت كلاسى (دسته جمعى).
محيط يادگيرى علوم را متنوع كنيد. گاهى كلاس را به بيرون ببريد و گاهى بيرون را به كلاس بياوريد!
در ارزشيابى علوم زمان خاصّى وجود ندارد.
تمامى لحظه هاى كلاس علوم، زمان مناسبى براى مشاهده ى رفتار و عملكرد دانش آموز و سوق دادن او به سمت يادگيرى بهتر است
اين پيام اصلى رويكرد« ارزشيابى در خدمت يادگيرى است »را مدّنظر داشته باشيد.

۲.سخنى با والدين گرامى از کتاب علوم دوم ابتدایی 

علوم در همه جا:

درس علوم دوم ابتدایی تنها در مدرسه و كلاس درس اجرا نمى شود.
بلكه تمامى عرصه هاى زندگى، محلّ يادگيرى علوم است
شما مى توانيد معلّم علوم فرزند خود باشيد و همه جا را به كلاس علوم تبديل كنيد.

كمك آرى، جايگزينى نه:

فرزندان خود را در انجام فعّاليت ها يارى كنيد امّا جايگزين آن ها نشويد.

پشتيبانى از مدرسه:

هميشه مدرسه را در تهيّه ى وسايل موردنياز انجام فعّاليت ها پشتيبانى نماييد.

توجّه به پرسش ها:

كنجكاوى و پرسشگرى را در فرزند خود تقويّت كنيد و پرسش هاى او را مورد توجّه قرار دهيد.

بپرسيد:

با فرزند خود درباره ى آنچه در كلاس علوم اتّفاق مى افتد، گفت وگو كنيد. بپرسيد چه كار كردى؟ چه پرسيدى؟ چه ياد گرفتى؟

وسايل خانگى:

هنگام كار با وسايل خانگى و لوازم منزل، اصول علمى آن ها را به كودك آموزش دهيد.

تمرين يادگيرى:

هر رسانه ى عمومى (صدا و سيما، مجلّات، كتاب ها و…) مى تواند يك منبع يادگيرى باشد. شما اين امكان را به واقعيت تبديل كنيد.

لذّت يادگيرى:

بسيارى از آزمايش ها در خانه قابل انجام هستند. لذّت يادگيرى همراه با فرزند خود را هرگز از دست ندهيد.
كتاب خوانى نيز يك فعّاليت علمى به شمار مى آيد.

توجّه به جاى تشويق:

به جاى تشويق فرزند خود و دادن جايزه، سعى كنيد با توجّه و دقّت به كار او، احساس رضايت مندى و تأييد خود را نشان دهيد.

همكارى با گروه:

فرزند خود را به همكارى با ديگر دانش آموزان در مدرسه ترغيب كنيد. او بايد طعم موفقيت را در گروه بچشد.

علوم و مشاغل:

درباره ى شغل هاى مختلفى كه در جامعه وجود دارد و ارتباط هر شغل با علم و فنّاورى با فرزند خود گفت و گو كنيد.

نگاه عميق به يادگيرى:

كتاب درسى را به منبعى براى پرسش و پاسخ هاى حفظى تبديل نكنيد.

ايمنى، قبل از هر چيز:

نكات ايمنى، بهداشتى و پيشگيرى را مستقيماً و با جدّيت به فرزند خود آموزش دهيد.

خواندن کلید یادگیری:

ایجاد توانمندی (خواندن همراه با درک و فهم متن های اطّلاعاتی و ادبی)
یک هدف آموزشی بسیار مهم است و در یادگیری مادام العمر نقش بسیار مهمّی دارد.
این کار از طریق خواندن کتاب، همراه با دادن فرصت تأمّل، دریافت و تفکّر درباره ی مطالب آن، تقویتّ می شود.
مطالبی که در پایین برخی صفحات با کادر خاکستری مشخّص شده، توصیه هایی برای والدین جهت کمک به فرزندان است.

۳. کتاب علوم دوم ابتدایی:

بخش های مختلف کتاب درسی شامل:

هشدار:

این بخش با هدف توجه به نکات ایمنی، بهداشتی و پیشگیری از حوادث تلخ در نظر گرفته شده است
و بر حسب هر یک از موضوعات درسی نکاتی برای آموزش به دان شآموزان مطرح شده است.

نکته تاریخی:

این بخش با هدف توجه به پیشینه فرهنگ و تاریخ تمدن ایران و اسلام مطرح شده است.

ایستگاه تفکر:

این بخش با هدف توجه به تفکر در ابعاد مختلف آن مطرح شده است.

شگفت یهای آفرینش:

این بخش با هدف توجه به خالق هستی، درک عظمت هستی و شگفت یهای جهان خلقت ارائه شده است.

فعالیت خارج ازکلاس:

این فعالیت ها با هدف انتقال آموخته ها به خارج از موقعیت های یادگیری کلاسی مطرح شده است
و امکان کسب تجربه های فردی و گروهی را برای دانش آموزان فراهم می کند.

کار و فناوری:

این بخش با هدف آشنایی بیشتر دانش آموزان با مشاغل مرتبط با موضوعات درسی ارائه شده است.

آداب و مهار تهای زندگی:

این بخش با هدف آشنایی با برخی از آداب ورسوم فرهنگی جامعه و نیز کسب مهارت های زندگی مورد نیاز ارائه شده است.

علم و زندگی:

این بخش با هدف مرتبط ساختن آموخته های دانش آموزان با مسایلی که در محیط زندگی آنان وجود دارد ارائه شده است.

بخش غیرتجویزی:

این بخش با هدف مداخله معلمان در اجرای برنامه درسی پیش بینی شده و معلمان می توانند بر حسب نیاز دانش آموزان، موقعی تهای محلی فعالی تهایی را برای یادگیری دانش آموزان طراحی واجرا کنند.

۴.درس های علوم دوم ابتدایی

درس اوّل: زنگ علوم (گردش در باغ)
درس دوم: هوای سالم، آب سالم
درس سوم: زندگی ما و گردش زمین  ۱
درس چهارم: زندگی ما و گردش زمین ۲
درس پنجم: پیام رمز را پیدا کن ۱
درس ششم: پیام رمز را پیداکن! ۲
درس هفتم: اگر تمام شود
درس هشتم: بسازیم و لذّت ببریم!
درس نهم: سرگذشت دانه
درس دهم: درون آشیانه ها
درس یازدهم: من رشد می
درس دوازدهم: برای جشن آماده شویم
درس سیزدهم: بعد از جشن
درس چهاردهم: از گذشته تا آینده (نان)