مطالعات پنجم ابتدایی درس نهم راه ها و حمل و نقل ۲
۱ – قطارها ممکن است مسافربری یا مخصوص حمل بار باشند.
۲ – به کسی که قطار را هدایت می کند، راهبر قطار یا لوکوموتیوران می گویند.
در مسیرهای کوتاه، دو راهبر ودر مسیرهای طولانی چندین راهبر قطار را هدایت می کنند.
۳ – راهبر قطار برای تعیین مسیر از طریق شبکه ی بیسیم با مرکز در تماس است.
زیرا اگر مانعی بر سر راه قطار باشد، راهبر نمی تواند ناگهانی و در همان لحظه قطار را متوقّف کند.
حتّی پس از اینکه راهبر ترمز را می کشد، قطار ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ متر جلو می رود و بعد به طور کامل توقّف می کند.
۴ – راه آهن ایران علاوه بر حمل مسافران، کار جابه جایی کالاها را هم انجام می دهد.
۵ – حمل بارهای سنگین با قطار باربری، ارزان تر تمام می شود.
۶ – قطار در مقایسه با کامیون مقدار بیش تری کالا را حمل و جابه جا می کند.
۷ – راه آهن سراسری ایران به بندر ترکمن در کناره ی دریای خزر مربوط می شود.
۸ – راه آهن سراسری ایران به بندرهای خرّمشهر، بندرعبّاس و بندر امام خمینی در کناره ی خلیج فارس مربوط می شود.
۹ – سنگ آهن معدن های چادرمَلو و بافق به وسیله ی قطار به کارخانه های ذوب آهن می رسند.
۱۰ – کشور ما از شمال و جنوب به دریا راه دارد و ما می توانیم از راه دریا با کشورهای دیگر ارتباط برقرار کنیم.
۱۱ – حمل و نقل با کشتی و از راه دریا بسیار ارزان است.
۱۲ – کشتی ها برای حمل کالاهای سنگین، بسیار مناسب اند، ولی خیلی آهسته حرکت می کنند.
۱۳ – همه ی کشورها به دریا دسترسی ندارند.
۱۴ – به کسی که کشتی را هدایت می کند، ناخدا یا کاپیتان می گویند.
۱۵ – ناخدا می تواند کشتی را از مسیرهای مشخّص شده روی نقشه هدایت کند.
او همچنین مدیریت افرادی را که در کشتی کار می کنند، به عهده دارد.
۱۶ – ناخدا باید روحیه ای قوی داشته باشد تا در شرایطی مثل توفان بتواند با آرامش، کشتی و سرنشینان آن را نجات دهد.
۱۷ – در گذشته پیدا کردن مسیرها کار چندان آسانی نبود.
۱۸ – امروزه با استفاده از رایانه و سامانه ی موقعیت یاب جهانی یا « جی پی اس»به راحتی می توانیم مسیرها و فاصله ی آن ها را در دریا پیدا کنیم.
۱۹ – امروزه همه ی نواحی و کشورها برای رفع نیازهای خود به هم وابسته اند.
۲۰-در کشور ما نیز بعضی موادّ اولیه و کالاها به کشورهای دیگر صادر می گردد و کالاهایی وارد کشور می شوند.
۲۱ – صادرات کشور ما عبارتند از: محصولات کشاورزی، قالی، خشکبار، پتروشیمی، گاز، نفت، مس
۲۲ – واردات کشور ما عبارتند از: وسایل برقی، ماشین آلات، دارو، کاغذ
۲۳ – بخش عمده ی صادرات و واردات کشور ما از طریق بندرها و به وسیله ی کشتی صورت می گیرد.
۲۴ – بندر جایی در کنار دریاست که کشتی ها در آنجا توقّف و بارگیری می کنند یا بار خود را تخلیه می کنند.
۲۵ – راه آهن و راه ها ی جادّه ای ما به راه های کشورهای همسایه متّصل اند و از این طریق کالاهایی به سایر کشورها صادر یا وارد کشور ما می شود.
۲۶ – هواپیما برای حمل مسافر و کالاهای سبک، بسیار مناسب است؛
زیرا سرعت زیادی دارد و مسافت های طولانی را در مدّت کمی طی می کند ولی هزینه ی مسافرت با آن زیاد است.
۲۷ – هدایت هواپیما را خلبان و کمک خلبان به عهده دارند.
۲۸ – خلبان دوره های آموزشی خاصّی را گذرانده است و گواهی نامه ی خلبانی دارد.
۲۹ – خلبان قبل از پرواز، مقدار سوخت هواپیما و سیستم ایمنی آن را بررسی می کند، از شرایط آب و هوایی مسیر خود آگاه می شود و با هماهنگی برج مراقبت، پرواز را انجام می دهد
۳۰ – با هواپیما می توانیم به بعضی از شهرهای داخل یا خارج از کشور سفر کنیم.
۳۱ – بعضی از شهرها فرودگاه بین المللی دارند و پروازهای خارجی از این فرودگاه ها انجام می شود.
