نگاه کلی به فصل اول عددنویسی و الگو ریاضی پنجم ابتدایی
این فصل شامل ۴ درس است.
در درس اوّل ضمن یادآوری عددنویسی تا ۹ رقم و کامل کردن طبقۀ میلیون (تا صدگان میلیون) به رابطۀ بین ارزش های مکانی رقم های مختلف در جدول، بیشتر از گذشته توجه خواهد شد.
ضمن آنکه با چند بازی و فعالیت، عملیات جمع و تفریق و ضرب و تقسیم عددهای طبیعی یادآوری و تکمیل می شود.
در درس دوم طبقه میلیارد معرفی شده و مشابه آنچه در سال گذشته برای میلیون تدریس شده است،
کتاب ریاضی پنجم سری کارپوچینو
- &#۱۰۰۰۴;چند دوره امتحان نوبت اول و دوم
مفاهیم مطرح می شوند. درس سوم به معرفی عددهای مرکب و جمع و تفریق آن در مورد زمان می پردازد
و در انتها نیز مثال هایی از عددهای مرکب، غیر از زمان نیز مطرح می شود.
آخر این فصل به موضوع الگو یابی اختصاص یافته و در ضمن آن الگوی عددهای مثلثی و مربعی معرفی می شوند.
شبکه مفهومی فصل اول ریاضی پنجم ابتدایی
درس اوّل یادآوری عددنویسی و محاسبات عددی
اهداف درس اوّل یادآوری عددنویسی و محاسبات عددی
١ خواندن و نوشتن عددهای تا طبقۀ میلیون
٢ درک روابط بین ارزش رقم های مختلف در جدول ارزش مکانی
٣ انجام محاسبات عددی (جمع و تفریق ، ضرب و تقسیم)
٤ نوشتن گسترده عددها، پیدا کردن عدد تقریبی و مقایسۀ آنها و درک رابطة بین این سه موضوع
ابزارهای موردنیاز:
١ صفحۀ بازی مطابق فعالیت کتاب
٢ کارت های عدد (رقم های ۰ تا ۹ به تعداد زیاد)
٣ پول
بدفهمی های رایج دانش آموزان عددنویسی و محاسبات عددی
١ یکی از مهم ترین اشکالات دانش آموزان در نوشتن و خواندن عددهایی است که بعضی از رقم هایشان صفر است.
این اشکال در مقایسه با گسترده نویسی و حتی محاسبهٔ جمع، تفریق ، ضرب و تقسیم نیز مشاهده می شود.
٢ تفاوت بین ارزش یک رقم و مقایسهٔ آن با ارزش رقم دیگر با مقایسهٔ خود
رقم ها بدون در نظر گرفتن ارزش آنها از دیگر موارد بدفهمی ها محسوب می شود.
درس دوم معرفی میلیارد
اهداف درس دوم معرفی میلیارد
١ خواندن و نوشتن عددهای تا طبقۀ میلیارد
٢ درک رابطۀ بین رقم های مختلف با توجه به جدول ارزش مکانی
٣ درک و تصور درست از عددهای میلیاردی و بیان مصادیق
٤ گسترده نویسی ، مقایسه ، عددهای تقریبی و نمایش روی محور و درک رابطۀ بین آنها
٥ کار با ماشین حساب و انجام محاسبات عددی
ابزارهای موردنیاز :
١ مکعب های کوئیزنر (یکی ، ده تایی ، صدتایی و هزارتایی)
٢ پول
٣ کارت رقم (۰ تا ۹) به تعداد موردنیاز
حل تمرین درس دوم ریاضی پنجم
مهمترین تمرین این قسمت همان سؤال اول است.
دانش آموزان در کلاس سوم یاد گرفته اند که ۱۰۰۰ کاغذ به طور تقریبی ضخامتی معادل ۱۰ سانتی متر خواهد داشت.
در سال چهارم نیز برای یک میلیون کاغذ محاسبه را انجام داده اند.
حالا در این سؤال ضخامت یک میلیارد کاغذ را محاسبه می کنند.
توجه داشته باشید که هر ۱۰۰ کاغذ به طور تقریبی یک سانتی متر ضخامت خواهد داشت بنابراین:
۱۰۰۰۰۰۰۰۰۰ ضخامت کاغذها = کیلومتر ۱۰۰ = متر ۱۰۰۰۰۰ = سانتی متر ۱۰۰۰۰۰۰۰
به عبارت دیگر اگر یک میلیارد کاغذ را روی هم بگذاریم به طور تقریبی ضخامتی معادل ۱۰۰ کیلومتر خواهد داشت!
در حل سؤال ۴، دانش آموزان می توانند ابتدا جمعیت کشورها را با تقریب مورد نظر تقریب بزنند،
سپس حاصل جمع آنها را به عنوان حاصل به دست آورند، یا اینکه جمعیت کشورها را ابتدا با هم جمع کنند و سپس حاصل جمع را با تقریب مورد نظر تقریب بزنند.
هر دو روش صحیح هست و آنچه مهم است این است که دانش آموزان درک درستی از تقریب داشته باشند و بتوانند اعداد را با تقریب مورد نظر تقریب بزنند.
در تقریب اعداد نیز دانش آموزان هم می توانند با حذف رقم های بعد از مقدار تقریب و صفر گذاشتن به جای آن مقدار تقریبی را به دست آورند،
درس سوم جمع و تفریق عددهای مرکب
اهداف درس سوم جمع و تفریق عددهای مرکب
١ آشنایی با عددهای مرکب زمان
٢ ادامه دادن الگوهای عددی مرکب مربوط به زمان
٣ جمع و تفریق عددهای مرکب (زمان)
٤ حل مسئله های مربوط به زمان
٥ آشنایی با سایر عددهای مرکب
٦ درک این موضوع که در سایر عددهای مرکب مبنای دسته بندی عددها تفاوت می کند.
ابزارهای موردنیاز :
١ ساعت عقربه ای
٢ ساعت دیجیتالی
٣ ترازو و وزنه های ۱۰۰۰ گرمی ،۱۰ گرمی
٤ متر پارچه ای و خط کش
حل تمرین درس سوم ریاضی پنجم
در قسمت آخر سؤال ۱ تمرین، خواسته شده است
که با توجه به جدول بالا، دانش آموزان مسئله ای را طرح کنند و سپس آن را حل کنند.
با توجه به نقش و اهمیت طرح مسئله در یادگیری مفاهیم مختلف ریاضی، از همکاران محترم انتظار می رود بر حل این قسمت از سؤال و ارائه مسائل مشابه در کلاس درس تأکید ویژه ای داشته باشند.
در سؤال ۶ قسمت تمرین، روشی برای تخمین زدن تعداد دانه های برنج مطرح شده است.
به طور کلی برای چنین محاسبه هایی دو روش وزنی و حجمی وجود دارد.
درروش اول وزن (برای مثال ۱۰ گرم) تعدادی برنج گرفته شود و با شمردن تعداد آنها مقدار یک کیلوگرم و یا هر وزن موردنظر دیگر پیدا می شود.
درروش حجمی از پیمانه کردن استفاده می شود.
برای مثال با ۱۰ تا قاشق غذاخوری یک لیوان و با ۱۰ تا لیوان یک کیلوگرم برنج به دست می آید (عددها ذهنی و تقریبی هستند).
در این صورت با شمردن تعداد برنج های یک قاشق می توان تعداد برنج های یک کیلوگرم را پیدا کرد.
درس چهارم الگوها
اهداف درس چهارم الگوها
١ درک تمایز و تفاوت موجود بین محیط و مساحت شکل با کمک الگوهای هندسی
٢ درک رابطۀ بین شکل ها و عددها در الگوها برای پیدا کردن شکل ها یا عددهای بعدی
٣ آشنایی با الگوی عددهای مثلثی و مربعی
٤ ادامه دادن یک الگو و یا طرح یک الگوی عددی یا هندسی
ابزارهای موردنیاز:
١ صفحۀ شطرنجی مربعی یک سانتی متری
٢ چوب کبریت برای ساختن الگوها
٣ صفحه های شطرنجی مربعی، مثلثی و شش ضلعی منتظم
حل تمرین درس چهارم ریاضی پنجم
در سه تمرین ابتدای این درس علاوه بر آنکه دانش آموزان شکل های بعدی را رسم می کنند
باید رابطهٔ بین شکل ها را کشف کنند تا به کمک آن بتوانند شکل موردنظر (برای مثال دهم) را بدون رسم شمارش کنند و تعداد مربع های کوچک آن را بیان کنند
مرور فصل یک ریاضی پنجم
معمّا و سرگرمی فصل اول عددنویسی و الگو ریاضی پنجم ابتدایی
عکس های زیر، تقارن را در طبیعت و در ساخته های دست بشر نشان می دهد.
با قرار دادن یک آینه به صورت عمود بر صفحه و روی خطّ تقارن آنها، متقارن بودن هر تصویر را بررسی کنید.
فرهنگ خواندن فصل اول عددنویسی و الگو ریاضی پنجم ابتدایی
خیّام نیشابوری عارف مسلمان، فیلسوف، ریاضی دان، منجّم و شاعر ایرانی قرن پنجم و ششم است.
او در نیشابور به دنیا آمد. در کودکی به سمرقند رفت و به تحصیل پرداخت.
سپس به بخارا رفت و در آنجا به عنوان یکی از دانشمندان بزرگ عصر خود شناخته شد.
او در علوم جغرافیا، موسیقی، الهیات، مکانیک و معدن شناسی نیز مهارت داشت.
یکی از افتخارهای ما ایرانیان، تقویم بسیار دقیقی است که از خیّام به جای مانده است.
نمونه سوال فصل اول ریاضی پنجم ابتدایی
