زمین پویا درس پنجم علوم ششم ابتدایی

زمین پویا درس پنجم علوم ششم ابتدایی درس در یک نگاه

زمین لرزه پدیده ای طبیعی است که حاصل رفتار و عکس العمل سنگ کره در برابر انرژی آزاد شده از درون زمین می باشد.
زمین لرزه، اثرات مختلف اجتماعی، بهداشتی، ساختمانی و… بر زندگی ما دارد.
به فرایند خروج مواد (جامد، مایع و گاز) از درون زمین، آتشفشان گفته می شود.

آتشفشان ها از نظر فعالیت به سه گروه فعال، نیمه فعال و غیرفعال تقسیم بندی می شوند.

نقشه مفهومی زمین پویا درس پنجم علوم ششم ابتدایی

اهداف  زمین پویا درس پنجم علوم ششم ابتدایی

1 –  پدید ه های طبیعی مانند زمین لرزه و آتشفشان را بشناسند.
2 –  اثرات هریک از پدیده های طبیعی مانند زمین لرزه و آتشفشان در زندگی خود را بیان کنند.
3 –  چگونه زیستن در کنار پدیده های طبیعی فوق (شناخت مکان ای امن و ناامن، مراقبت از خود، کمک به هم نوع و….) را بیان کنند.

زمین لرزه چگونه به وجود می آید؟

زمین لرزه یکی از پدیده های طبیعی است که در کره ی زمین رخ می دهد.

در هنگام وقوع برخی از زمین لرزه ها ، خسارت های جانی و مالی به وجود می آید.

وقوع زمین لرزه باعث آزاد شدن انرژی درونی زمین می شود.
ما باید با شناخت زمین لرزه و پدیده های طبیعی دیگر مانند آتش فشان و … بتوانیم در کنار آن ها زندگی کنیم.

زمین لرزه وقتی اتّفاق می افتد که سنگ کره ی زمین در اثر نیروهای حاصل از درون زمین می شکند.
انرژی حاصل از شکستن سنگ کره ی زمین به صورت امواج لرزه ای از داخل زمین به سطح آن می رسد

و باعث تغییراتی در سطح زمین می شود.

آیا همه ی زمین لرزه ها باعث خرابی در سطح زمین می شوند؟ چرا؟

عوامل مؤثر بر میزان خرابی های زمین لرزه عبارتند از:

1 –  مقدار انرژی آزادشده

2  – نوع ساختمان زمین

3 –  نوع مصالح به کار رفته

4  – تکنولوژی و علم به کار رفته در ساختمان
5  – شکل هندسی ساختمان

ب) مقیاس ریشتر:

این مقیاس بر اساس انرژی آزادشده تعیین می گردد و معمولاً بین 1 تا 10 درجه بندی می شود که بیانگر بزرگی زمین لرزه است.

حل علم و زندگی درس پنجم علوم ششم ابتدایی

اثرات ناشی از زمین لرزه

١  – خرابی ساختمان ها و ریزش آوار و شکستن شیشه ها
٢ –  قطع آب، برق، گاز، تلفن
٣ –  آتش سوزی و برق گرفتگی
٤ –  شکستن سدها و وقوع سیل
5 –  شیوع بیماری های مسری
6 –  از دست دادن عزیزان
7  – بروز مشکلات اجتماعی مانند ناامنی، دزدی و…

آيا می دانيد بعد از وقوع زمين لرزه چه کارهايی را بايد انجام دهيد؟

١ –  حفظ خونسردی و استقرار در محیط امن
٢  – قطع جریان برق و بستن شیرهای اصلی گاز و آب
3 –  کمک به مصدومین و مجروحین و انتقال آنها
4 –  توجه به پیا م ها و راهنمایی های مسئولین
5  – دلجویی از مصیبت دیدگان و تلاش جهت کاهش تألمات روحی

ساختمان یک کوه آتش فشان چگونه است؟

آتشفشان:

به خروج مواد (جامد، مایع، گاز) از داخل زمین به سطح آن، آتشفشان گفته می شود

که فوران های متعدد مواد دهانه، سبب تشکیل کوهی از مواد می شود که به آن مخروط آتشفشانی می گویند.

از نظر فعالیت آتشفشانها به سه دستهٔ زیر تقسیم می شوند:

1 –  آتشفشانهای فعال:

در این نوع آتش فشان ها، در عصر حاضر، مواد آتشفشانی (جامد، مایع و یا گاز) از دهانه آنها خارج شده است؛ مانند آتشفشان هاوایی.

2 –  آتشفشان های نیمه فعال:

در این نوع آتشفشان ها، هم اکنون فقط گاز از دهانهٔ آنها خارج می شود؛ مانند آتشفشان های دماوند و تفتان در کشورمان.

3-  آتشفشانهای غیرفعال:

این نوع آتشفشانها، در حال حاضر هیچ نوع فعالیتی ندارند و در گذشتهٔ دور فعال بوده اند؛ مانند آتشفشانهای سبلان و سهند در کشورمان.

فواید آتشفشا ن ها

1 –  تشکیل سرزمین ها و جزایر جدید در اثر آتشفشان های زیردریایی.
2 –  تشکیل برخی کانسارها و معادن.
3 –  مطالعهٔ ساختمان درونی زمین.
4 – تشکیل خاک مرغوب و حاصلخیز برای کشاورزی.
5 –  انرژی زمین گرمایی
6  – چشمه های آب گرم معدنی
7 –  تشکیل مصالح ساختمانی مانند پوکهٔ معدنی، سنگ های آتشفشانی (توف سبز)
8  – تشکیل دریاچه و ایجاد اکوسیستم های جدید
9 – توسعهٔ گردشگری.

اثرات آتشفشانها:

آتشفشان ها باعث ایجاد اثرات و زیان هایی در زندگی ما می گردند.

این اثرات به دو صورت اولیه و ثانویه دیده می شوند.

اثرات اولیه آتشفشان، به صورت جریان گدازه، ریزش خاکستر، انفجار کوه،عبور ابر سوزان،

جریان های عظیم گِل و امواج حاصل از آتشفشانهای زیردریایی و… دیده می شوند.
اثرات ثانویه آتشفشان به صورت تغییرات آب و هوایی، ریزش باران اسیدی، ایجاد زمین لرزه و… دیده می شوند.