اهداف درس ۴ علوم چهارم ابتدایی انرژي الكتريكي :
از دانش آموزان انتظار مي رود در فرايند آموزش اين درس بتوانند:
با انجام فعاليت هاي گوناگون مانند گفت گو ، مقايسه كنيد ،
جزوه کاربرگ های علوم چهارم ابتدایی درس به درس
مشاهده- به كاربرد هاي انرژي الكتريكي در خانه و تبديل اين انرژي به ساير انرژي ها پي ببرند .
- براي درست مصرف كردن اين انرژي راه هاي عملي پيشنهاد كرده و اجرا كنند.
- يك مدار ساده ي الكتريكي را بدون دستور العمل ببندند و يك كليد قطع و وصل طراحي و در مدار قرار دهند.
- لامپ ها را به طور موازي و متوالي بسته و ويژگي هاي اين دو مدار را با هم مقايسه كنند.
- با انجام آزمايش، اجسام رسانا و نا رسانا ي الكتريكي را تشخيص دهند.
آموزش درس ۴ علوم چهارم ابتدایی انرژي الكتريكي
آمادگي از قبل از يك هفته :
قبل از شروع آموزش از گروه هاي دانش آموزي بخواهيد با كمك شما وسيله هاي مربوط به فعاليت هاي اين درس را تهيه كنند.
صفحة ۲۵ درس ۴ علوم چهارم ابتدایی انرژي الكتريكي
در اين درس به انرژي الكتريكي كه يك انرژي مهم و پرمصرف است پرداخته مي شود،.
در تصوير عنواني سيم هاي برق ديده مي شود
كه انرژي الكتريكي از راه اين سيم ها و كابل ها به خانه ها و مدرسه ها كارخانه ها و…….منتقل مي شود .
دانش آموزان را در يك بحث عمومي درباره تصوير عنواني شركت دهيد
و از آن ها بخواهيد پرسش هايي را درباره ي اين تصوير طرح كنند.
صفحة ۲۶ درس ۴ علوم چهارم ابتدایی انرژي الكتريكي
با اين پرسش كه اگر برق نباشد با چه مشكلاتي روبه رو خواهيد شد،
دانش آموزان را در يك گفت وگوي كلاسي درباره ي اهميت انرژي الكتريكي در زندگي روزمره شركت دهيد.
پاسخ ها را بشنويد، از آن ها بخواهيد وسيله هايي كه در خانه با برق كار مي كنند را نام ببرند.
صفحه ۲۷ درس ۴ علوم چهارم ابتدایی انرژي الكتريكي
در اين صفحه دانش آموزان فعاليتي را به طور گروهي انجام مي دهند.
آنها بايد در جدولي كه داده شده، نام وسايل برقي خانة خود را بنويسند و مسخص كنند
انرژي الكتريكي به كدام انرژي تبديل مي شود؟
در بعضي وسايل، ممكن است انرژي الكتريكي به دو يا چند شكل ديگر تبديل شود،
مثلاً در تلويزيون، انرژي الكتريكي به انرژي نوراني، صوتي و گرمايي تبديل مي شود.
از دانش آموزان بپرسيد: چه وسايلي را مي شناسند كه با باتري كار مي كند؟ چند نوع باتري مي شناسند؟
قبل از آموزش اين درس دانش آموزان بخواهيد وسايلي كه به باتري نياز دارند مثل اسباب بازي، چراغ قوه و … را به كلاس بياورند.
از آنها بخواهيد محل قرار گرفتن باتري ها را نشان بدهند.
بپرسيد چرا بعضي از اين وسايل به تعداد بيشتري باتري نياز دارند؟
آنها را هدايت كنيد تا به اين نتيجه برسند كه باتري ها انرژي دارند
و مي توانند در مدار، انرژي الكتريكي توليد كنند و سبب حركت، توليد نور و … بشوند.
صفحه ۲۸ درس ۴ علوم چهارم ابتدایی انرژي الكتريكي
هدف فعاليت اين صفحة ساخت يك مدار ساده است .
دانش آموزان با بستن لامپ و باتري و به وسيله ي سيم هاي رابط لامپ را روشن مي كنند :
قبل از جلسه فهرست وسايل لازم را با گروه ها مرور كنيد تا همة گروه ها براي انجام فعاليت آماده باشند.
اجازه دهيد دانش آموزان به اندازة كافي حالت هاي ممكن براي روشن كردن لامپ را تجربه كنند.
بهتر است روكش انتهاي بعضي سيمها را جدا كنيد و بعضي سيم ها روكش داشته باشند
تا دانش آموزان خود به نحوة استفاده از سيم و نقش آن پي ببرند.
از گروه هايي كه توانستند لامپ را روشن كنند بخواهيد شكل بسته شدن لامپ و باتري و سيم را در دفتر علوم خود بكشند.
اجازه بدهيد گروه ها از تجربه هاي يكديگر استفاده كنند تا اشكالات كار را خودشان برطرف كنند. اين كار اعتماد به نفس آنان را افزايش مي دهد.
به دانش آموزان آموزش دهيد كه آن ها يك مدار الكتريكي ساخته اند.
اكنون بدون آن كه دانش آموزان را راهنمايي كنيد اجازه دهيد با يك سيم و لامپ و يك باتري لامپ را روشن كنند.
از دانش آموزان بخواهيد در مداري كه ساخته اند لامپ را خاموش و روشن كنند
و از آن ها بخواهيد يك كليد قطع و وصل مانند مدار شكل كتاب بسازند و با آن لامپ را خاموش و روشن كنند .
از گروه ها بخواهيد طرح ديگري براي ساخت كليد ارائهدهند .
از آن ها بخواهيد شكل مدار با كليدي كه طراحي كرده اند را رسم و آن را اجرا كنند و در معرض تماشاي همة كلاس قرار دهند.
صفحه ۲۹ درس ۴ علوم چهارم ابتدایی انرژي الكتريكي
از گروه هاي دانش آموزي، بخواهيد مداري را رسم كنند كه با آن بتوان دو لامپ را روشن كرد.
و شكل مدار گروه خود را بكشند و با شكل هاي كتاب مقايسه كنند.
از گروه هاي داوطلب بخواهيد شكل مدار خود را به كلاس ارائه كنند
دانش آموزان بايد دو مدار كه لامپ ها در يكي به صورت متوالي و در ديگري موازي هستند را ببندند و پيش بيني گروه شان را آزمايش كنند.
آن ها بايد به اين نتيجه برسند كه در مدار با لامپ هاي متوالي، اگر يك لامپ رابردارند ،
همه ي لامپ ها خاموش مي شوند. در مدار لامپ هاي موازي اگر يك لامپ را بردارند، ساير لامپ ها روشن مي مانند.
صفحه ۳۰ درس ۴ علوم چهارم ابتدایی انرژي الكتريكي
دانش آموزان با انجام آزمايش و بستن مدار ساده، اجسام رسانا و نارسانا را شناسايي و به دو گروه طبقه بندي مي كنند.
از آنها بخواهيد مداري مطابق شكل كتاب ببندند و قبل از آنكه موادي را بين دو سر سيم قراردهند،
پيش بيني كنند كه با قراردادن كداميك از مواد در مدار، لامپ روشن نمي شود و پيشبيني خود را در دفتر علوم يادداشت كنند.مثلاً :
۱ .پيش بيني مي كنم اگر پاك كن يا سكه يا مداد را در مدار بگذاريم، لامپ روشن مي شود.
۲ .پيش بيني ميكنم اگر گيرة كاغذ يا قاشق فلزي را در مدار بگذاريم، لامپ روشن نمي شود.
پس از آزمايش، نتيجة درست را در جدولي مثل جدول كتاب اين صفحه ي كتاب وارد كنند.
سپس از گروه ها بخواهيد پيش بيني هاي خود را بخوانند و جدول را به كلاس ارائه دهند و بگويند كدام پيشبيني ايشان درست بوده است؟
سپس مفهوم مواد رسانا و نارسانا را آموزش دهيد.
فعاليت پيشنهادي
از دانش آموزان بخواهيد در خارج از كلاس آزمايش صفحة ۳۰ را با مواد ديگر تكرار كنند
و اجسام رسانا و نارسانا را در محيط زندگي خود شناسايي كرده و جدول صفحة ۳۰ را كامل كنند.
سپس جدول تكميل شده را به كلاس ارائه يا به ديوار كلاس نصب كنند.
صفحة ۳۲و۳۱ درس ۴ علوم چهارم ابتدایی انرژي الكتريكي
براي انجام فعاليت اين صفحه اجازه بدهيد بچه ها در گروه خود راه هايي براي صرفه جويي در مصرف برق و سوخت ها ارائه دهند و همه در يك گفت وگوي كلاسي شركت كنند.
از آنها بخواهيد وقتي فيش برق را دريافت كردند، صرفه جويي را شروع كنند و مبلغ و مقدار مصرف را با فيش دوره بعدي مقايسه كنند .
آن ها از كار خود يك گزارش كامل تهيه كرده و به كلاس ارائه دهند.
در اين گزارش آن ها بايد رونوشت فيش ها را نيز ارائه كنند.
اين فعاليت، زمان طولاني لازم دارد.
از دانش آموزان بپرسيد اگر همة خانواده هاي محلة شما اين صرفه جويي را انجام دهند، چه مقدار در هزينه و مصرف برق صرفه جويي ميشود؟
اين پرسش را به همة شهرها و كشور تعميم دهيد تا دانش آموزان به اهميت مصرف درست انرژي، پي ببرند.
نمونه سوال درس ۴ علوم چهارم ابتدایی انرژي الكتريكي
عالییی